7 redenen om eens een flipchart te gebruiken
Wie is Simon Sinek? Leiderschapsgoeroe. Verdiende eerst zijn brood als reclameman. Uitstekend verteller. Joeg onlangs met enkele uitspraken nogal wat millennials in het harnas.
Wat we van Simon kunnen leren over presenteren: een flipchart is een prachtig ding.
♠
Zoek op het net naar presentaties van Simon Sinek en je zult zien dat hij niet zo van de slides is. Sinek is meer van de flipchart. Flipchart? Zo’n ambachtelijk, vooruit maar, ouderwets hulpmiddel waar je op… schrijft? Met… met… stiften?
Inderdaad. Dat heet de ‘low tech – high impact‘ aanpak.
Al gezien hoe een spreker met slides zijn publiek eerder van zich wegduwt dan dat hij het naar zich toe haalt? Omdat de slides ofwel ongeïnspireerd ofwel overgepolijst zijn? Of te complex, of te woordelijk? Kunt u zich ook voorstellen dat, in een verkoopsituatie bijvoorbeeld, een spreker het contract binnenhaalt omdat hij al schrijvende zaken op een whiteboard uitlegde en zo meer touche maakte met de klant dan zijn concurrent met zijn gelikte PowerPoint?
Zeker in commerciële situaties kan zo’n vooraf samengesteld pakket slides de indruk geven dat het ‘te nemen of te laten’ is. Dat het definitief is. Dat je met iets ‘ingeblikts’ komt waar je niet van afwijkt. Maar als je je ideeën opschrijft – op een flipchart of whiteboard – terwijl je klant toekijkt toon je dat je meedenkt, dat hij ook iets in de melk te brokkelen heeft.
Hier is, in deze high-tech tijden, een mooie paradox: door op een flipchart te tekenen en te schrijven en dus een stokoude vorm van visualisering te gebruiken, kunnen we net verfrissend overkomen.
Hoewel PowerPoint prachtig gerief is, heeft het ook keerzijden. Slides komen immers nogal eens tussen spreker en toehoorders te zitten. Gaandeweg zijn we vergeten dat schrijven op een flipchart erg aansluit bij onze natuurlijke manier van communiceren.
Schrijven op een flipchart kan in deze high-tech tijden zeer verfrissend overkomen.
Ik zoom hier niet in op de valkuilen van slides, ik heb het liever over de pluspunten van de flipchart.
Bij slides moet het publiek zijn aandacht verdelen tussen slides en spreker: heen-en-weer, heen-en-weer. Bij een flipchart zit hun focus echter gebundeld in één kijkstraal waarin zowel spreker als het visuele materiaal zitten. Voordeel een.
Wat je zegt spoort met wat je toont, met wat je van het publiek wil waar het naar kijkt. Dat voorkomt dat je toehoorders als het ware naar een film zitten te kijken waarbij de ondertitels te vroeg of te laat komen. Voordeel twee.
Derde voordeel, één van de grootste vind ik, is dat je er natuurlijker door gaat praten. En de snelheid waarmee je je verhaal brengt, houdt gelijke tred met de snelheid waarmee je publiek comfortabel de nieuwe info kan behappen.
Nummer vier: je kunt meer verrassingselementen inbouwen. Een ferm kruis trekken over wat je net geschreven hebt, kan een dynamisch, ja zelfs dramatisch effect hebben.
Voordeel vijf: als je in real time schrijft of tekent, komt vanuit het standpunt van het publiek iets tot leven in het hier-en-nu-en-daar, vlak onder hun neus. Het brengt spontaniteit en nabijheid.
Hier is zes: sprekers die dingen op een flipchart zetten, wekken veel meer de indruk dat ze hun materiaal beheersen, het geeft ze een air van (zelf)vertrouwen, van autoriteit. Iets wat voor een spreker die zeer op zijn slides moet leunen soms een benarde onderneming is.
Af en toe vraag ik trainees een oefening te doen zonder slides. En, zonder uitzondering, allemaal zijn ze prettig verbaasd over het effect, de spreker zelf zegt het, de collega-toehoorders zeggen het: dat ze meer connectie maakten met hun publiek en meer positieve feedback kregen. (Voordeel zeven).
Flipcharts hebben ook hun linke kanten. Er zijn regels en valkuilen en ze zijn niet voor alles geschikt. Want soms moéten je visuals gepolijst zijn, moéten ze het neusje van de zalm zijn. Maar daarom hoeven we onze flipcharts niet af te danken als ouwe schoenen.