Rekwisieten bij presenteren?
Volgens Jon Stegner konden de inkoopkosten van zijn bedrijf met 1 miljard dollar dalen. Hij vond een voorbeeld van het slechte aankoopbeleid: de handschoenen van de arbeiders. Bleek dat alle fabrieken 424 verschillende soorten handschoenen inkochten, bij verschillende leveranciers, met prijzen van 5 tot 17 dollar voor eenzelfde paar. Dit moest veranderen. Maar hoe zijn bazen overtuigen?
Met een PowerPointpresentatie, vol met spreadsheets, excel-bestanden met wemelende cijfers, flow-charts over kostenbesparende strategieën?
Stegner deed het anders. Hij liet een paar van elk van de 424 verschillende soorten handschoenen mét prijsetiket op de vergadertafel in de directiekamer leggen. De managers staarden zwijgend naar de berg handschoenen. Stegner kreeg meteen een ‘ja’ voor verandering.
Zou Stegner ook overtuigend zijn geweest met analytische argumenten? Wellicht. Men zou op termijn het inkoopproces ook wel hebben herzien. Op termijn. Volgend jaar. Als alle werkgroepen klaar zijn. Maar omdat hij met zijn berg handschoenen super-concreet was geweest, kwam er snel reactie.
Dit voorbeeld uit Het hart van Verandering van John Kotter gebruik ik graag om aan te tonen dat je in je presentatie een voorwerp kunt bezigen.
Stegner had een rekwisiet gebruikt: handschoenen met prijskaartjes. Hij had er ook een foto van kunnen projecteren, niet eens zo’n slecht idee. Maar Stegner deed iets sterkers. Hij bracht niet een slide met een foto van het voorwerp, hij bracht het voorwerp zelf mee.
het voorwerp zelf is beter dan een foto van het voorwerp.
Een rekwisiet is krachtig. Mijn meester in het eerste leerjaar gebruikte een telraam. Het is lang geleden, maar zo moet het gegaan zijn. Van de tien bolletjes op een rij schuift hij er zes naar rechts. Hij vraagt hoeveel er over zijn. Elke leerling heeft het antwoord juist. Elke leerling begrijpt het abstracte begrip ‘aftrekken’ omdat de meester hun letterlijk een beeld daarvan geeft.
Er zijn veel manieren om een presentatie visueel te ondersteunen, maar je ziet zelden rekwisieten gebruiken. Maar waarom er niet eens mee experimenteren? Een baseballknuppel, een telraam, een kruiwagen waarin … Nee, kijk zelf maar. Zie hoe Jamie Oliver in ‘Teach every child about food” niet een grafiek toont maar iets doet met een glas melk en een kruiwagen (vanaf min 12.18).
Zoiets is voor velen onder ons spannend, en al zie je het elke dag bij foorkramers, in presentaties vinden we het ongewoon. Toegegeven, een kruiwagen of 424 paar handschoenen, we zullen dat niet snel doen. Maar is dat omdat we bang zijn dat we onze ernst ondergraven? Zit er in ons hoofd een koppeling tussen geloofwaardigheid en sérieux: als het ‘ludiek’ is kán het niet ernstig zijn? Natuurlijk loert de vaudeville om de hoek, daarom leg ik in trainingen een aantal regels uit over het gebruik van rekwisieten. Het moet wat bij je temperament passen natuurlijk, al deinst de introverte Susan Cain er niet voor terug om een valies te gebruiken in ‘The Power of Introverts.’
Als het ludiek is kán het niet ernstig zijn.
Het Leven in je presentatie binnenbrengen is makkelijker dan je denkt. Hier volgen twee voorbeelden (ze komen van Chip & Dan Heath).
Een manager van een grote department store-keten wilde dat de geranten minder tijd staken in nutteloze taken en procedures. Hij kwam meteen met het flagrantste voorbeeld van tijdverspilling. Aan het begin van zijn presentatie smakte hij een ferme stapel papier van 519 (!) bladzijden op de tafel. ‘Hierin,’ zei hij en hij sloeg met de vlakke hand op de toren, ‘zit twee weken werk aan paperassen die onze geranten klaar moeten maken voor een audit.’
De baas van Positec Power Tool Group had een presentatie klaar voor een belangrijke klant. Ze bevatte de voorspelbare slides met de voordelen van zijn product. Op de valreep gooide hij ze weg. In de plaats legde hij twee boormachines op de tafel, een van hem en een van de concurrentie. Om de duurzaamheid van zijn product te demonstreren haalde hij ze beide uit elkaar. Hoe de cliënt op die tastbare realiteit reageerde? ‘He loved it,’ zei hij en hij stak het contract op zak.
Ook bij de bekende namen vind je inspiratie. Bill Gates met zijn muggen. God, pardon, Steve Jobs met zijn envelop. De Zweedse professor Gezondheidkunde Hans Rosling met zijn Ikea-(of-wat-dacht-je)-dozen (00.29).